ضوابط مبحث ٧١٤ نمای ساختمان
ضوابط مربوط به نمای ساختمان تحت عنوان “دستورالعمل طراحی سازه‌ای و الزامات و ضوابط عملکردی و اجرایی نمای خارجی ساختمان” که به “ضابطه شماره ۷۱۴” نیز معروف است، منتشر شده است.
این ضابطه یک مبحث قانونی به معنای مباحث ۲۲ گانه مقررات ملی ساختمان نیست، بلکه یک دستورالعمل اجرایی و فنی مهم است که توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تدوین شده و شامل کلیه الزامات و ضوابط لازم برای طراحی و اجرای ایمن و پایدار نماهای ساختمانی است.
🏗️ محتوای اصلی ضابطه شماره ۷۱۴
این دستورالعمل به طور کلی شامل موارد زیر است:
- فصل اول: کلیات
- تعاریف، اهداف و دامنه کاربرد ضابطه.
- فصل دوم: الزامات اجزای نما
- الزامات فنی و عملکردی مصالح و اجزای مختلف نما.
- فصل سوم: بارهای وارده بر اجزای نما و معیارهای پذیرش
- محاسبه بارهای مرده، زنده، باد، زلزله و سایر بارهای وارد بر اجزای نما و روش‌های طراحی سازه‌ای نما در برابر این بارها.
- فصل چهارم: الزامات طراحی و اجرای نمای سنگی
- شامل روش‌های اتصال، نصب و مهاربندی انواع سنگ‌های نما (مانند نماهای سنگی خشک و تر).
- فصل پنجم: الزامات طراحی و اجرای نمای آجری
- ضوابط مربوط به دیوارهای آجری غیرسازه‌ای و نماهای آجری.
- فصول بعدی:
- به طور مشابه، به الزامات طراحی و اجرای انواع دیگر نماها مانند نمای سرامیکی، شیشه‌ای، کامپوزیتی و… می‌پردازد.
📌 نکات کلیدی و اهداف اصلی ضوابط نما
هدف اصلی این ضابطه اطمینان از ایمنی، پایداری و عملکرد بلندمدت نمای ساختمان است. مهمترین ضوابط مطرح شده عبارتند از:
- الزامات ایمنی در برابر زلزله و باد: مهمترین بخش ضابطه، مربوط به طراحی اتصالات و سازه نما به گونه‌ای است که در برابر نیروهای زلزله و باد شدید، سقوط نکنند و ایمنی جانی را به خطر نیندازند. این امر به ویژه برای ساختمان‌های بلند و نماهای با مصالح سنگین حیاتی است.
- جلوگیری از سقوط مصالح (سنگ و آجر): تأکید بر استفاده از اتصالات مکانیکی (اسکوپ، مهاربندی، رول بولت) به جای اتکای صرف به ملات، برای تضمین پایداری سنگ‌ها و سایر مصالح.
- ضوابط طراحی و معماری: اگرچه بخش عمده ضابطه ۷۱۴ فنی و سازه‌ای است، اما کمیته‌های نما در شهرداری‌ها بر اساس ضوابطی دیگر (مانند طرح‌های تفصیلی و مصوبات شورای عالی شهرسازی) بر جنبه‌های زیباشناختی، همخوانی با محیط و ضوابط مربوط به مصالح ترکیبی نیز نظارت دارند.